home

Chemotherapie en immunotherapie bij longkanker : behandeling met medicijnen en digitale hulp

Chemotherapie en immunotherapie zijn behandelingen met medicijnen tegen kanker. U krijgt de medicijnen in pillen, via een injectie of via een infuus. De zorgverlener bespreekt met u welke medicijnen het beste voor u zijn. U beslist samen of u start met de therapie. Bij longkanker kunt u ook digitale begeleiding krijgen via de SanaCoach LongOnco. U hoeft dan minder vaak naar het ziekenhuis.

Over chemotherapie

Bij chemotherapie krijgt u medicijnen die ervoor zorgen dat de kankercellen stoppen met groeien of minder snel groeien. Deze medicijnen heten cytostatica. Er zijn veel verschillende soorten cytostatica.

U kunt een behandeling met chemotherapie krijgen om 2 redenen:

  • Om te helpen genezen van longkanker. Dit is altijd in combinatie met bestraling en soms een operatie. Dit heet een curatieve behandeling.
  • Om minder klachten te hebben of de ziekte te remmen en uw leven te verlengen. Dit heet een palliatieve behandeling.

Chemotherapie na een operatie heet adjuvante chemotherapie. U krijgt dan chemotherapie om de kans kleiner te maken dat de kanker terugkomt. Chemotherapie vóór een operatie heet neo-adjuvante chemotherapie.
Soms is de behandeling chemotherapie in combinatie met immunotherapie.

Over immunotherapie

Immunotherapie is een behandeling met medicijnen die het afweersysteem van uw lichaam sterker maken. Het afweersysteem kan de kankercellen dan beter doden. Het afweersysteem van het lichaam wordt ook wel het immuunsysteem genoemd.

U kunt een behandeling met immunotherapie krijgen om 2 redenen:

  • Om te helpen genezen van longkanker. Dit is altijd in combinatie met een andere behandeling. Dit heet een curatieve behandeling.
  • Om minder klachten te hebben of de ziekte te remmen en uw leven te verlengen. Dit heet een palliatieve behandeling.

Sommige soorten kanker reageren goed op immunotherapie. De behandeling kan de tumor vernietigen. Het is nog niet bewezen dat een behandeling met immunotherapie kan helpen genezen.
Immunotherapie na een operatie heet adjuvante immunotherapie. U krijgt dan immunotherapie om het risico kleiner te maken dat de kanker terugkomt.
Soms is de behandeling immunotherapie samen met de behandeling chemotherapie.

Meer over medicijnen

  • Chemotherapie of immunotherapie kan bestaan uit 1 of meerdere soorten medicijnen. Nadat u de medicijnen heeft gekregen, volgt steeds een rustperiode van enkele dagen of weken. Elke periode waarin u medicijnen krijgt, heet een kuur. Meestal bestaat de behandeling uit meerdere kuren.
  • Kankercellen reageren verschillend op chemotherapie en immunotherapie. Voor een zo goed mogelijk resultaat is vaak een combinatie van verschillende medicijnen nodig.
  • U kunt de medicijnen op verschillende manieren krijgen: via een injectie, een infuus of met tabletten. Dit is afhankelijk van de soort medicijnen.
  • Uw zorgverlener geeft u informatie over de medicijnen die u krijgt. Ook krijgt u informatie over mogelijke bijwerkingen.

Andere medicijnen kunnen de werking van chemotherapie en immunotherapie beïnvloeden. Zorg daarom dat uw zorgverlener weet welke medicatie u nog meer gebruikt. Zeg het ook wanneer u aspirine, voedingssupplementen, vitaminetabletten of alternatieve supplementen, kruiden of CBD kruiden gebruikt.
Geef ook bij behandelingen door andere zorgverleners door dat u chemotherapie of immunotherapie krijgt. Denk aan uw tandarts en mondhygiënist.

Resistentie tegen chemotherapie of immunotherapie

Sommige kankercellen reageren eerst goed op de chemotherapie of immunotherapie. Na een tijdje reageren ze niet meer op de medicijnen. De kankercellen worden dan resistent. Dan kan soms een behandeling met een ander soort middel helpen.

Controle voor start van elke kuur

Chemotherapie en immunotherapie heeft effect op uw beenmerg. Daarom meten we voor elke kuur uw witte bloedcellen, bloedplaatjes en rode bloedcellen. Na de controle van het bloed heeft u een afspraak met de zorgverlener. U bespreekt of u voldoende hersteld bent om met de volgende kuur te starten.

Gesprek oncologieverpleegkundige

Voordat u start met chemotherapie of immunotherapie heeft u een gesprek met de oncologieverpleegkundige. Tijdens dit gesprek krijgt u veel informatie. Bijvoorbeeld over de medicijnen, de bijwerkingen, de SanaCoach LongOnco, gevolgen voor het dagelijks leven. Ook bespreekt u praktische zaken die u voor de behandeling moet regelen. Natuurlijk kunt u tijdens het gesprek zelf ook vragen stellen. Na het starten van chemotherapie of immunotherapie heeft u voor elke kuur een controle-afspraak met een zorgverlener.

Een goede voorbereiding van het gesprek kan u en uw naaste helpen tijdens de chemotherapie of immunotherapie. Denk aan de volgende zaken:

  • De informatie die u van de zorgverlener heeft gekregen lezen.
  • We adviseren u te bedenken welke vragen u voor de zorgverlener heeft. Lees meer op onze webpagina: Goed voorbereid op uw afspraak.
  • U krijgt uitleg over medicijnen. Haal daarom bij de apotheek de medicijnen op die u moet gebruiken voor de start van de eerste kuur.

Neem iemand mee naar het gesprek

Neem een volwassene mee die weet welke ziekte u heeft. Samen staat u sterk en onthoudt u meer. Uw naaste kan ook vragen stellen. Na het gesprek kunt u met elkaar alles bespreken.

Zo bereidt u zich voor

Verzorgen gebit en tandvlees

  • Het is belangrijk dat uw gebit en tandvlees in een zo goed mogelijke conditie zijn voordat u aan de behandeling begint.
  • Het verwijderen van tanden of kiezen kunt u het beste voor het begin van de kuren laten doen. Wondjes kunnen dan beter genezen.
  • Houd uw kunstgebit of tandprothese goed schoon. Zorg ook dat het kunstgebit of de prothese goed past. U heeft dan minder kans op drukplekken.
  • Als u tijdens de behandeling voor een ingreep naar de tandarts of mondhygiënist gaat, adviseren we u dit eerst te bespreken met uw zorgverlener in OLVG.
  • Vertel altijd aan de tandarts dat u met chemotherapie of immunotherapie behandeld wordt.

Sporten en bewegen

Sporten en bewegen kunnen helpen om u beter te voelen tijdens de behandeling met chemotherapie of immunotherapie. Een goede conditie helpt bij het herstellen na een behandeling. Bewegen kan ook helpen tegen psychische klachten als angst en somberheid. U leest hier meer over op de webpagina Bewegen bij kanker.

Voeding

De behandeling van kanker kan veel van uw lichaam vragen. U kunt soms moeilijker eten, bijvoorbeeld omdat u misselijk bent of omdat uw smaak verandert. Om in een goede conditie te blijven, is het belangrijk om goed te blijven eten. Het helpt u om uw gewicht goed te houden. Ook herstelt u dan beter.

Het is meestal niet nodig om anders te gaan eten dan u gewend bent. U heeft meestal dezelfde voedingsstoffen nodig als voordat u ziek werd. Het kan wel goed zijn om voeding met extra eiwit te eten. U leest hier meer over op de webpagina Voeding bij kanker.

Laat voor elke controle-afspraak uw bloed controleren

  • U moet voor de controle-afspraak uw bloed laten controleren. Doe dit tussen 1 en 24 uur voor de controle-afspraak. 
  • Maak een afspraak bij de afdeling Bloedafname. U kunt ook op een andere locatie terecht.
  • U moet een laboratoriumformulier laten zien. U vindt dit in MijnOLVG > Menu > Aankomende onderzoeken en verrichtingen.

Zo gaat de behandeling

Vragenlijst invullen

U ontvangt via MijnOLVG een vragenlijst om uw afspraak voor te bereiden.

Controle-afspraak

  • U heeft voor de start van elke kuur een controle-afspraak met de arts of verpleegkundig specialist. Op de polikliniek, telefonisch of soms via een video-afspraak.
  • Laat 1 uur voor de afspraak bloed afnemen bij Bloedafname in OLVG. De uitslag bespreken we tijdens de controle-afspraak.
  • Als het bloed onvoldoende is hersteld, gaat het toedienen van de medicijnen niet door. De zorgverlener bepaalt of de behandeling door kan gaan. De zorgverlener vertelt u wanneer u weer opnieuw bloed moet laten afnemen.
  • Haal de medicijnen na de afspraak op bij de apotheek van OLVG.
  • U heeft een laboratoriumformulier nodig als u bloed laat afnemen. Dit vindt u in MijnOLVG.

Toedienen medicijnen

  • Uw behandeling gebeurt 1 tot 2 dagen na de controle-afspraak.
  • Het toedienen van de medicijnen gebeurt op verpleegafdeling B6 op locatie Oost.
  • U krijgt de medicijnen volgens het schema dat bij uw behandeling hoort. U kunt dit terugvinden in MijnOLVG of in de informatiemap.
  • De medicijnen bij chemotherapie verlaten uw lichaam via urine, ontlasting, zweet, braaksel en lichaamsvocht. Na maximaal 9 dagen zijn alle medicijnen uit uw lichaam. Dit is afhankelijk van het medicijn.
  • Na het toedienen van de medicijnen kunt u zich zieker voelen door de bijwerkingen van de medicijnen. U krijgt dan speciale medicijnen die zorgen dat u zich beter voelt. Per andere behandeling zijn het ander medicijnen.

Bijwerkingen

Bij chemotherapie kunt u last krijgen van bijwerkingen zoals misselijkheid en overgeven. Hierdoor kunt soms u niet meer voldoende gaan eten en drinken. U kunt dan uitdrogen en verzwakken.

Niet iedereen wordt misselijk van chemotherapie. Als u last heeft van misselijkheid of braken door de chemotherapie kunt u medicijnen krijgen. Welke medicijnen u krijgt, hangt af van de chemotherapie die u heeft. Voor de start van de behandeling geeft de zorgverlener u meer informatie over de bijwerkingen bij uw behandeling.

Bij de behandeling met chemotherapie kan ook uw uiterlijk veranderen. Uw haar kan bijvoorbeeld uitvallen of uw huid kan er anders uit gaat zien. Het is per behandeling anders hoe uw uiterlijk verandert. Veel veranderingen aan uw huid of haar zijn tijdelijk. Meer informatie leest u op de webpagina Veranderingen in uw uiterlijk bij chemotherapie.

Bijwerkingen kunnen ook zijn:

  • meer kans op infecties
  • meer kans op bloedingen en blauwe plekken
  • diarree
  • irritatie mondslijmvlies
  • veranderingen aan uw huid
  • vermoeid zijn
  • oogklachten

Ook bij immunotherapie kunt u bijwerkingen hebben. De bijwerkingen kunnen op een enkele plek op het lichaam zijn of door het hele lichaam. Bijwerkingen kunnen zijn:

  • huiduitslag
  • allergische reactie
  • vermoeid zijn
  • een grieperig gevoel
  • diarree door een darmontsteking
  • geel zien
  • uw lichaamsgewicht wordt meer of juist minder
  • onrustig voelen

SanaCoach LongOnco

De SanaCoach LongOnco biedt u digitale hulp thuis bij chemotherapie of immunotherapie. Zo kunnen wij u sneller helpen. Via Sanacoach kunt u op elk moment vragen stellen over bijwerkingen van de behandeling.
U beantwoordt een aantal vragen. Daarna krijgt u een advies dat bij u past. Het advies kan variëren van een leefstijladvies tot het advies om contact op te nemen met de zorgverlener in het ziekenhuis.

Zo gebruikt u de SanaCoach LongOnco

Als u last heeft van klachten, of vragen heeft, kunt u op elk moment controleren of u zorg nodig heeft. Dit werkt als volgt:

  1. Ga naar de app Sanacoach
  2. Log in met uw inloggegevens
  3. Klik op de button Home
  4. Start de mogelijkheid Beladvies
  5. Op basis van uw antwoorden op de vragen, krijgt u een advies van ons
  6. Bij het advies om te bellen staat op welk telefoonnummer u ons kunt bereiken.

Vragen over de SanaCoach LongOnco kunt u stellen aan de verpleegkundig specialist of aan de helpdesk van Sananet via telefoonnummer 046 45 88 001.

Adviezen voor thuis

De medicijnen bij chemotherapie en immunotherapie verlaten uw lichaam via urine, poep, zweet, braaksel en lichaamsvocht. Maximaal 7 dagen na elke kuur zijn alle medicijnen uit uw lichaam. Dit is afhankelijk van het medicijn.
Er is een kleine kans dat resten van de medicijnen schadelijk zijn voor gezonde mensen. We adviseren u daarom om de eerste 6 dagen na elke kuur de volgende adviezen op te volgen.

Lichamelijk contact

  • U kunt gewoon lichamelijk contact hebben.
  • Gebruik tijdens seks een condoom.
  • Als u of uw partner zwanger wilt worden, bespreek dit dan eerst met de zorgverlener. Chemotherapie kan aangeboren afwijkingen veroorzaken.

Urine en poep

  • Ga zittend plassen, dan komen er geen spatten op de bril. Als er toch spatten op de bril zitten, verwijder ze dan met wc-papier.
  • Doe de deksel dicht en spoel daarna de wc 2 keer.
  • Was uw handen nadat u naar de wc bent geweest.
  • Maak de wc 1 keer per dag schoon met een schoonmaakmiddel. Gebruik alleen vloeibare zeep, geen bleekwater of chloor.

Overgeven

  • Wanneer u overgeeft in de wc, verwijder spatten met wc-papier. Spoel dan 2 keer door met de deksel dicht.
  • Als het niet mogelijk is om in de wc over te geven, maak de vlekken dan schoon met materiaal dat u weg kunt gooien. Gooi het materiaal daarna in een plastic tas en daarna in een vuilniszak.
  • Wees voorzichtig als u de cytostatica in tablet of drank hebt gekregen. Probeer het braaksel niet aan te raken de eerste 2 uur na het innemen van de medicijnen.

Wasgoed

Was wasgoed dat tijdens de therapie erg bevuild is met urine, poep, braaksel of zweet, apart. U kunt dit eerst apart spoelen in de wasmachine. Daarna kunt het met de rest van de was wassen.

Schoonmaken

U kunt schoonmaken zoals u gewend bent. Alle middelen om schoon te maken zijn geschikt.

Wanneer moet u ons bellen?

Als u vragen heeft of zich zorgen maakt, kunt u op elk moment en bij elke twijfel via de SanaCoach LongOnco controleren of u zorg nodig heeft. Als u SanaCoach LongOnco niet gebruikt kunt u contact opnemen met de zorgverleners van longoncologie.

Bel meteen het ziekenhuis als u 1 of meer van deze klachten heeft:

  • temperatuur boven 38,5 graden
  • koude rillingen
  • bloedneus die langer dan 30 minuten duurt
  • blauwe plekken, zonder dat u bent gevallen of u hebt gestoten
  • een wondje bloedt langer dan 30 minuten
  • bloed in poep of urine
  • plotseling kortademig
  • bloed bij hoesten
  • diarree: meer dan 4 keer dunne poep binnen 24 uur

Bel het ziekenhuis dezelfde dag als u 1 of meer van deze klachten heeft:

  • na 4 keer overgeven binnen 24 uur
  • na 3 dagen obstipatie: u kunt niet of niet goed poepen
  • plotseling uitslag op uw huid

Contact

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vraag aan de polikliniek via MijnOLVG. Op werkdagen kunt u ook bellen.

Polikliniek Longgeneeskunde, locatie Oost, P2
020 510 88 92 (op werkdagen van 08.15 tot 16.15 uur)

Polikliniek Longgeneeskunde, locatie West, route 4
020 510 88 92 (op werkdagen van 08.15 tot 16.15 uur)

Heeft u klachten na uw behandeling die niet kunnen wachten?

  • Bel tussen 08.15 en 16.15 uur naar 020 510 83 77 of 020 599 42 87. Er is op 1 van de 2 nummers altijd een zorgverlener bereikbaar.
  • Na 16.15 uur, voor 08.15 uur en in het weekend kunt u bellen naar de verpleegafdeling Longgeneeskunde.

U kunt ook een e-mail sturen naar longoncologie@olvg.nl

Verpleegafdeling Longgeneeskunde, locatie Oost, B8
020 599 28 30 (dag en nacht)

De informatie op deze pagina is afkomstig van de afdeling Longgeneeskunde van OLVG. Laatst gewijzigd: