Eileiderontsteking : soa

Wat is een ontsteking in mijn baarmoeder, eileider of eierstok?

Het kleine bekken is de ruimte tussen je heupen, schaambeen en stuitje. Hierin liggen je vagina, baarmoeder, eileiders en eierstokken.
In deze organen kun je een ontsteking krijgen. 

Een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok komt door bacteriën. 

• De bacteriën komen je lichaam binnen via je vagina.
• Via de baarmoedermond komen de bacteriën in je baarmoeder.
• Vanuit je baarmoeder kunnen de bacteriën naar je eileiders en eierstokken.
• Waar de bacteriën vast gaan zitten, ontstaat een ontsteking.

Wat merk ik bij een ontsteking in mijn baarmoeder, eileider of eierstok?

Bij een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok kun je 1 of meer van deze klachten hebben:

• pijn onderin je buik
• koorts (38 graden of hoger)
• er komt meer vocht/slijm (afscheiding) uit je vagina
• het vocht/slijm uit je vagina heeft een andere kleur dan normaal
• pijn bij het vrijen
• je voelt je ziek

Wat is de oorzaak van een ontsteking in mijn baarmoeder, eileider of eierstok?

• Een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok komt door bacteriën. Meestal door verschillende soorten bacteriën tegelijk:
  • zoals bacteriën die je krijgt door onveilige seks (soa): chlamydia of gonorroe.  
  • en/of bacteriën die altijd al in je vagina, darmen of plasbuis zitten. Alleen als er heel veel van tegelijk groeien geven ze klachten. 
• Bij de meeste vrouwen wordt niet ontdekt welke bacterie de ontsteking veroorzaakt.  

Je hebt meer kans op een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok in deze situaties:

• Je hebt een soa. De kans op een soa is groter als je seks zonder condoom hebt gehad. Vooral als je met meerdere partners seks zonder condoom hebt gehad. 
• Je hebt al een keer een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok gehad. Er zitten dan misschien beschadigingen in je eileiders. Bacteriën kunnen hier makkelijker weer een ontsteking geven.
• Je hebt korter dan 2 weken geleden een spiraaltje gekregen. Daarbij kunnen bacteriën van je vagina in je baarmoeder zijn gekomen. 
• Je hebt kort geleden een onderzoek of behandeling in je baarmoeder gehad. Bijvoorbeeld een abortus of kijkonderzoek bij de gynaecoloog. Hierdoor kunnen bacteriën van je vagina in je baarmoeder zijn gekomen.

Tampons gebruiken geeft geen risico op een ontsteking van de baarmoeder, eileider of eierstok.

Kan een ontsteking in mijn baarmoeder, eileider of eierstok kwaad?

Bij de meeste vrouwen geneest een ontsteking in de baarmoeder, eileider of eierstok weer helemaal.

Er is een kleine kans dat de ontsteking in korte tijd ernstig wordt. Je moet dan snel naar het ziekenhuis.

Er is ook een kleine kans dat je na een ontsteking klachten houdt. Doordat er beschadigingen en littekens in en rond je eileiders en eierstokken kunnen ontstaan.

• Je hebt dan iets meer kans dat zwanger worden moeilijk of niet lukt.
  De eileiders kunnen door de littekens dicht gaan zitten. Een eicel kan er dan moeilijk of niet meer doorheen om bij de baarmoeder te komen.
• Je hebt iets meer kans op een zwangerschap buiten je baarmoeder. 
• Je hebt een kleine kans dat je steeds weer buikpijn hebt of pijn bij het vrijen. 
• Je hebt ook iets meer kans dat je weer een ontsteking krijgt.

De kans op problemen is groter als je ontsteking ernstig is. Of als het lang duurt voordat je een behandeling krijgt. De kans op problemen is ook groter als je al vaker een ontsteking hebt gehad.

Daarom is het belangrijk dat je snel een behandeling krijgt. En dat je voorkomt dat je nog eens een ontsteking krijgt. 

Welk onderzoek krijg ik bij een ontsteking in mijn baarmoeder, eileider of eierstok?

• Je temperatuur wordt gemeten.
• De huisarts voelt aan je buik. 
• Je krijgt ook een inwendig onderzoek:
  • De huisarts voelt met twee vingers voorzichtig in je vagina. En drukt met de andere hand zachtjes op je buik. Zo voelt de huisarts of je baarmoeder en eierstokken dik of pijnlijk zijn.    
  • De huisarts kijkt in je vagina (met een spreider om je vagina voorzichtig een beetje open te houden).
• De huisarts haalt met een wattenstokje wat slijm (afscheiding) bij je weg. Dit stuurt de huisarts op voor onderzoek naar soa's. 
• De huisarts onderzoekt je plas om te kijken of je een blaasontsteking hebt. Dezelfde soort klachten kunnen namelijk ook door een blaasontsteking komen.
• Meestal krijg je ook een bloedonderzoek om te kijken of je een ontsteking hebt.

Behandeling van een ontsteking in mijn baarmoeder, eileider of eierstok

Je krijgt 2 of meer verschillende soorten antibiotica. Dat is nodig om alle bacteriën te doden. Een ontsteking in het kleine bekken gaat niet vanzelf over.

Door antibiotica gaan je klachten sneller weg en ben je minder lang ziek. Je hebt ook minder kans op blijvende problemen door de ontsteking. Daarom is het belangrijk dat je zo snel mogelijk antibiotica krijgt. 

Voorbeelden van antibiotica waar de huisarts uit kiest:

• ofloxacine: slik 2 keer per dag 1 tablet van 400 mg
• levofloxacine: slik 1 keer per dag 1 tablet van 500 mg
• metronidazol: slik 2 keer per dag 1 tablet van 500 mg
• ceftriaxon: 1 prik als je (huis)arts denkt dat je gonorroe hebt

Slik de antibiotica 14 dagen lang. Blijf de pillen slikken tot ze op zijn. Ook als je geen klachten meer hebt. Anders kunnen bacteriën blijven zitten en kan de ontsteking weer erger worden.  

• Tegen pijn helpt paracetamol. Slik 3 keer per dag 2 tabletten paracetamol van 500 mg.
• Als dit niet genoeg helpt, kun je ook ibuprofen of naproxen erbij slikken. Kijk op de verpakking voor de dosering. Let op: deze medicijnen zijn niet voor iedereen geschikt.

Heb je een spiraaltje? Beslis dan samen met de huisarts of je deze laat zitten. Eruit halen of laten zitten maakt niet uit voor je herstel. Ook niet voor je kans op problemen later.
Als je na 3 dagen antibiotica geen verbetering merkt, dan haalt de arts je spiraal er vaak wel uit.
Als je spiraal eruit is, kun je zwanger worden. Je moet misschien een nieuw spiraaltje laten plaatsen. Of nadenken over een ander voorbehoedmiddel.

Zwanger en ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok

Als je zwanger bent, krijg je een behandeling in het ziekenhuis bij de gynaecoloog.

Wat kan ik zelf doen bij een ontsteking in mijn baarmoeder, eileider of eierstok?

• Doe het rustig aan totdat je merkt dat je klachten veel minder zijn.
• Meet iedere dag je temperatuur en schrijf het op.
• Heb geen seks totdat je klachten helemaal over zijn en je alle pillen antibiotica hebt geslikt.
• Als je weer seks gaat hebben en geen vaste partner hebt: gebruik een condoom. Zo voorkom je dat je een soa krijgt. En daardoor weer een ontsteking in het kleine bekken.
• Heb je een soa? Vertel dat dan aan iedereen met wie je seks hebt gehad in de laatste 6 maanden. Zij kunnen zich dan ook laten testen en behandelen. Kijk voor tips bij sekspartners vertellen dat je een soa hebt.

Hoe gaat het verder bij een ontsteking in mijn baarmoeder, eileider of eierstok?

Door de antibiotica voel je je meestal in een paar dagen wat beter.

Na 2 tot 3 dagen en na 1 week kom je op controle. De huisarts vraagt naar je klachten en meet je temperatuur. Soms komt uit de kweek dat de bacterie niet gevoelig is voor de antibiotica. Dan krijg je andere antibiotica. 

Word je steeds zieker? Of blijf je koorts houden? Dan overlegt de huisarts met de gynaecoloog. Soms is opname in het ziekenhuis nodig. Je krijgt dan antibiotica via een infuus (een dun slangetje in een bloedvat). 

De meeste vrouwen kunnen normaal zwanger worden na een ontsteking in het kleine bekken.

Heel soms gaat zwanger worden moeilijker of lukt het niet.

Hoe zorg ik dat ik niet weer een ontsteking krijg in mijn baarmoeder, eileider of eierstok?

Een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok kun je niet altijd voorkomen.

Het belangrijkste dat je zelf kunt doen, is zorgen dat je geen soa krijgt. Vrij veilig als je geen vaste partner hebt.

Tips om veilig te vrijen:

• Gebruik condooms. Bestel ze via internet of koop ze bij de apotheek of drogist.
• Zorg dat je altijd condooms bij je hebt. Ook als je niet zeker weet of je seks gaat hebben. Denk niet: dat doet de ander wel.
• Laat je niet ompraten door iemand die onveilige seks wil. Het is jouw lijf en jouw gezondheid.
• Praat van tevoren met je sekspartner over veilig vrijen.
• Lees van tevoren hoe je een condoom goed gebruikt.
• Gebruik bij een nieuwe partner minstens 3 maanden condooms. Als je daarna zonder condooms verder wilt: laat je allebei testen.
• Kijk voor meer tips bij zorgen dat je geen soa krijgt.

Wanneer bellen bij een ontsteking in mijn baarmoeder, eileider of eierstok?

Bel altijd je huisarts als je denkt dat je een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok hebt. 

Slik je antibiotica tegen een ontsteking? Bel dan direct je huisarts of huisartsenpost als 1 of meer van deze punten kloppen voor jou:

• Je slikt al 2 dagen antibiotica en je klachten worden niet minder.
• Je slikt al 2 dagen antibiotica en je houdt koorts (38 graden of hoger).
• Je buikpijn wordt steeds erger.
• Je voelt je steeds zieker. 
• Je moet steeds weer overgeven.

Meer informatie over een ontsteking in de baarmoeder, eileider of eierstok

We hebben deze informatie gemaakt met:

• de richtlijn voor huisartsen: de NHG-Standaard Pelvic Inflammatory Disease.