Nadenken over een heupprothese : wat u kunt u verwachten bij een kunstheup

In het kort

• Een kunstheup kan geschikt zijn als je veel pijn hebt of als je heup erg stijf is. Bijvoorbeeld bij erge artrose in je heup. Of bij een andere ziekte van je heup.
• Andere behandelingen hebben niet genoeg geholpen. Zoals fysiotherapie en pijnstillers.
• Samen met de arts in het ziekenhuis bespreek je of je een kunstheup wilt en kunt krijgen.
• Een kunstheup gaat meestal langer dan 20 jaar mee.

Wanneer kun je een kunstheup krijgen?

Je kunt een kunstheup krijgen als je deze 4 dingen hebt:

• Je hebt heel erg veel pijn of je heup is erg stijf.
• Je gaat steeds slechter lopen.
• Je hebt ook in de nacht pijn.
• Alle andere adviezen en behandelingen helpen niet genoeg. Bijvoorbeeld genoeg bewegen, afvallen als je te zwaar bent, fysiotherapie en pijnstillers.

Een kunstheup kan geschikt zijn als je veel pijn hebt of als je heup erg stijf is. Dit kan bijvoorbeeld komen door deze dingen:

• erge artrose in je heup
• een ziekte (zoals ontstekingen in het heupgewricht)
• je heup is niet goed gegroeid toen je baby was
• een gebroken heup
• een slechte doorbloeding, waardoor het bot van de heupkop zacht is geworden

Is een kunstheup op iedere leeftijd mogelijk?

Een kunstheup is op iedere leeftijd mogelijk.
Meer dan de helft van de mensen die kiezen voor een kunstheup is tussen de 60 en 80 jaar. Maar ook mensen ouder dan 80 jaar of jonger dan 60 jaar kunnen een kunstheup krijgen.

Een kunstheup gaat meestal langer dan 20 jaar mee.

Ben je jonger dan 60 jaar of erg actief? Dan heb je een grotere kans dat je na een tijd nog een keer een kunstheup nodig hebt. Kunstheupen slijten namelijk sneller bij mensen die actief zijn.
Bespreek daarom samen met je arts of een kunstheup voor jou geschikt is. Of dat je beter nog even kunt wachten. Na een nieuwe kunstheup houden mensen namelijk vaker pijn.

Hoe kies je of je een kunstheup wil?

Je huisarts kan je doorsturen naar een arts die veel weet over operaties van de botten (orthopedisch chirurg). Die onderzoekt je heup door bijvoorbeeld een röntgenfoto van je heup te maken.

De arts bespreekt deze dingen met je:

• wat voor jou de voordelen en nadelen zijn van een kunstheup
• of je fit genoeg bent voor een operatie
• welke soort kunstheup bij jou mogelijk is
  Dit hangt bijvoorbeeld af van je leeftijd, je klachten, schade aan pezen en spieren in je heup en of je ook andere ziektes hebt.
• via welke kant de operatie kan gaan
  De operatie kan via de voorkant, zijkant of achterkant van je heup. Dit hangt bijvoorbeeld af van het ziekenhuis of de arts.

Samen met de arts beslis je of een kunstheup voor jou geschikt is.

Wat zijn de voordelen van een kunstheup?

Met een kunstheup kun je weer makkelijker bewegen. Meestal heb je direct minder pijn in je heup.

Een kunstheup gaat meestal langer dan 20 jaar mee.

Wat zijn nadelen van een kunstheup?

Als je jong bent, is de kans groter dat je kunstheup een keer vervangen moet worden.
Ongeveer 10 van de 100 mensen met een kunstheup hebben na 20 jaar een nieuwe kunstheup nodig.

De operatie voor een kunstheup heeft deze risico’s:

• Je kunt een bloeding krijgen.
  De kans hierop is het grootst in de eerste 24 uur na de operatie.
• De wond van de operatie kan ontsteken.
• Je kunt een bloedpropje in je been of longen krijgen.
  Dit heet trombose. Meestal krijg je medicijnen om de kans hierop kleiner te maken.
• Soms beschadigt een zenuw bij de operatie. Daardoor kun je bijvoorbeeld je voet niet goed optillen.
  Meestal is dit weer helemaal beter binnen 1 jaar.
• Je dijbeen of je bekken kan breken tijdens de operatie. Dit gebeurt maar heel weinig.

Na de operatie kun je deze problemen krijgen:

• Soms is na de operatie het ene been langer dan het andere. Hierdoor kun je pijn krijgen.
  Je kunt dan een verhoging krijgen in de schoen van je kortere been.
• De kunstheup kan loslaten van je botten. Dit zorgt voor pijn.
  Een nieuwe operatie is nodig.
• De kop van de kunstheup kan uit de kom gaan. Dit heet heup-luxatie.
  De heup moet in het ziekenhuis weer teruggezet worden. 
  De kans hierop is het grootst in de eerste 3 maanden na de operatie. 
• Bacteriën kunnen een ontsteking in de kunstheup geven. Dit is ernstig.
  Je krijgt dan een operatie om de kunstheup schoon te maken. De kop en het binnenste deel van de kom moeten worden vervangen.

Wat is een kunstheup?

Je heup is het gewricht tussen je bekken en je been. Het bestaat uit een kop die beweegt in een kom.

Bij een kunstheup krijg je een nieuwe kop en kom. Op de afbeelding zie je hoe dat eruitziet:

• 1 en 2: de nieuwe heupkom. De arts maakt die vast aan je bekken.
• 3: de heupkop. Die past precies in de kom.
• 4: de steel is een metalen staaf. Daarmee maakt de arts de kop vast aan je dijbeen.

Een kunstheup is gemaakt van metaal, kunststof en keramiek.

Een kunstheup heet ook wel totale heupprothese of heupvervanging.

Er zijn verschillende soorten kunstheupen. En verschillende manieren om een kunstheup vast te maken aan het bot in je lichaam.

Welke soort je krijgt en hoe die wordt vastgemaakt hangt bijvoorbeeld af van het ziekenhuis waar je de kunstheup krijgt. En met welke soort kunstheup je arts veel ervaring heeft. Een kunstheup blijft vaak langer zitten als de arts die soort al vaak heeft geplaatst.

Hoe gaat het verder met een kunstheup?

Na de operatie voor een kunstheup ga je eerst oefenen en leren hoe je je kunstheup kunt gebruiken. Dit heet revalideren. Dit kan tussen de 3 en 6 maanden duren. In die periode is bijvoorbeeld dit belangrijk:

• Je mag niet te veel kracht zetten op de kunstheup. Je kunt beter niet hardlopen of springen.
• Rustige sporten zoals wandelen, zwemmen, golfen en fietsen kunnen meestal wel.

Meer informatie over kunstheup

• Informatie over kunstheup: Zorg voor beweging.
• Informatie over heup-operaties: Reuma.nl.
• Contact met andere mensen die artrose hebben: Poly-Artrose Lotgenoten Vereniging.
• Informatie over ziekenhuizen die de heup vervangen: Ziekenhuischeck.nl.

Over deze tekst

We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor artsen over kunstheupen.

Lees wie de informatie op Thuisarts.nl maakt.
Lees wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.