Pijn bij kanker : oorzaken en behandeling van de pijn

Wanneer bellen bij pijn bij kanker?

Bel direct je arts of verpleegkundige als je zoveel pijn hebt dat je het niet meer volhoudt. Of laat iemand anders voor jou bellen.

Bel ook als je pijn hebt en 1 of meer van deze klachten:

• Je hebt koorts (38 graden of hoger).
• Je voelt je erg ziek.

Maak een afspraak met de arts of verpleegkundige bij 1 of meer van deze dingen:

• Je hebt vragen over je behandeling.
• Je pijn wordt niet minder.
• Je houdt te veel last van je klachten.

Behandelingen bij pijn door kanker

Er zijn verschillende behandelingen tegen pijn bij kanker. De pijn gaat niet altijd helemaal weg. Vaak lukt het wel om de pijn minder te maken. Na een behandeling hebben ongeveer 4 van de 5 mensen minder pijn.

Je kunt meestal kiezen voor meer behandelingen na elkaar of tegelijk. Met de arts of verpleegkundige bespreek je welke behandeling het beste bij je past.

Kijk wat je zelf kunt doen tegen pijn bij kanker.

Welke pijnstillers kun je gebruiken tegen pijn bij kanker?

Samen met je arts of verpleegkundige kies je welke pijnstillers je gaat gebruiken.

• Meestal begin je met paracetamol.
  Dit heeft geen of weinig bijwerkingen.
• Als dat niet genoeg helpt, kun je soms een pijnstiller nemen zoals ibuprofen, naproxen of diclofenac (een NSAID) gebruiken.
  Die zijn niet voor iedereen geschikt en kunnen vervelende bijwerkingen geven.
• Helpt dit ook niet genoeg? En is de pijn zo erg dat je bijna niets meer kunt doen? Dan kun je een sterke pijnstiller gebruiken. 
  Sterke pijnstillers helpen goed tegen de pijn, maar kunnen erg vervelende bijwerkingen hebben. Je gebruikt deze pijnstillers daarom zo kort mogelijk.
• Heb je soms ineens heftige pijn? Dat heet doorbraakpijn.
  Je kunt dan pijnstillers gebruiken die snel en kort helpen. Die neem je alleen als het nodig is.

Je bespreekt met je arts of verpleegkundige hoe je de medicijnen gebruikt:

• Zijn het medicijnen die je elke dag gebruikt? Probeer ze dan steeds op vaste tijden te nemen. Zo zorg je ervoor dat er steeds pijnstiller in je lichaam zit. De kans is dan kleiner dat je toch pijn krijgt.
• Zijn het medicijnen die je gebruikt op momenten dat je pijn hebt? Dan bespreek je wanneer je ze kunt gebruiken. En wat je zelf kunt doen als de pijn niet minder wordt. Bijvoorbeeld: meer medicijnen nemen of andere medicijnen erbij nemen.
• Heb je last van bijwerkingen? Bespreek dit met je arts of verpleegkundige. Stop niet zelf ineens met de pijnstillers.

Behandelingen om kanker kleiner te maken

Heb je pijn doordat de kanker tegen zenuwen of 1 of meer organen drukt? Dan probeert de arts de kankerplek kleiner te maken. Bijvoorbeeld met bestraling, medicijnen of een operatie.

Behandelingen tegen zenuwpijn door kanker

Als je zenuwpijn hebt, helpen gewone pijnstillers meestal niet goed. Je kunt dan andere medicijnen proberen.

Deze medicijnen zijn er:

• pregabaline of gabapentine
• amitriptyline, nortriptyline of duloxetine

Of deze medicijnen jou kunnen helpen, bespreek je met je arts of verpleegkundige.

Neem de medicijnen elke dag op vaste tijden. Dan zit er altijd medicijn in je lichaam. En is de kans kleiner dat je toch pijn krijgt.

Heb je last van bijwerkingen van de medicijnen? Bespreek dit dan ook met je arts of verpleegkundige. Stop niet zelf met de medicijnen.

Blijf je ernstige pijn houden? Dan kun je soms een prik bij een zenuw krijgen. Die prik verdooft 1 of meer zenuwen. Je voelt dan op die plek minder of geen pijn meer.

Je bespreekt met je arts of verpleegkundige of je deze behandeling kunt krijgen.

Welke behandeling kun je krijgen als je psychische klachten hebt door pijn bij kanker?

Door de kanker kun je je bijvoorbeeld somber, bang of boos voelen. Je kunt ook problemen krijgen, bijvoorbeeld met je relatie of werk. Daardoor slaap je misschien minder goed. Door dit alles voel je vaak meer pijn.

Je kunt hulp krijgen van een psycholoog, praktijkondersteuner ggz, maatschappelijk werker of geestelijk verzorger. Met gesprekken en oefeningen leer je beter om te gaan met je gevoelens en problemen.

Je kunt misschien ook medicijnen gebruiken als je depressief of angstig bent. Hierdoor kun je je beter gaan voelen, waardoor je minder pijn voelt.

Goed slapen helpt om minder pijn te voelen. Kijk bij adviezen om beter te slapen.

Wat kan helpen als je pijn hebt bij kanker?

Rusten en ontspannen kan helpen tegen pijn bij kanker. En ook gezond leven. Praat ook over je pijn met de mensen om je heen. Lees meer over wat je zelf kunt doen als je pijn hebt bij kanker.

Je kunt hulp krijgen van verschillende zorgverleners:

• artsen en verpleegkundigen
• een fysiotherapeut
• een ergotherapeut
• een psycholoog
• een maatschappelijk werker
• een geestelijk verzorger

Soms helpt een speciaal pijnteam je. Hierin zitten verschillende artsen. Samen met jou kijken zij welke behandeling het beste bij je past.

Heb je pijn die niet meer weggaat (chronische pijn)? Dan kun je hulp krijgen om met de pijn te leren omgaan.

Hoe gaat het verder bij pijn bij kanker?

Vaak wordt de pijn minder door een behandeling. Of helpt de behandeling om beter om te gaan met de pijn. Je kunt ook kijken wat je zelf kunt doen.

Wordt de pijn minder als je de medicijnen een tijdje gebruikt? Dan kun je met de arts of verpleegkundige bespreken of je minder medicijn kunt gebruiken.

Krijg je meer pijn? Vertel dat dan aan je arts of verpleegkundige. Vertel het ook als de behandeling niet goed helpt. Of als je last krijgt van bijwerkingen. Je kunt dan misschien meer medicijnen krijgen. Of andere medicijnen of behandelingen.

Heb je kanker en word je niet meer beter? Het is goed om in de laatste fase van je leven na te denken over je wensen voor zorg en behandeling. Praat erover met de mensen om je heen en schrijf je wensen op.

Je kunt alles bespreken met je arts of verpleegkundige. Bijvoorbeeld hoe en waar je wilt sterven. Of je vragen en angsten.

Hoe gaat de behandeling van pijn bij kanker in de laatste fase?

In de laatste fase van je leven lukt het soms niet meer om pillen te slikken. Daarom krijg je meestal medicijnen via een pleister of een infuus. Dit zijn vooral sterke medicijnen, zoals fentanyl of morfine. Je kunt extra medicijnen krijgen als je pijn hebt bij bijvoorbeeld bewegen, wassen of plassen en poepen.

In de laatste weken van je leven kun je soms erge pijn hebben. Of andere klachten zoals moeilijk ademhalen, onrustig of bang zijn. De arts kan je dan een extra medicijn geven. Dat maakt je rustig en zorgt ervoor dat je minder of niet meer bij bewustzijn bent. Daardoor merk je weinig tot niets meer van je klachten. Dit heet palliatieve sedatie.

Meer informatie over pijn bij kanker

• Meer informatie en contact met mensen die ook pijn bij kanker hebben: kanker.nl.