Psychische gezondheid na een hartprobleem : adviezen

Veel mensen krijgen na een hartprobleem psychische klachten. Minimaal 7 van de 10 mensen hebben last van angst of somberheid. Een deel van de mensen blijft hier last van houden.
Patiëntenvereniging Harteraad heeft een beeld gemaakt over psychische klachten na een hartprobleem.
U kunt op het plaatje hieronder klikken om het groter te maken.

Veel mensen hebben na een hartprobleem last van angst of onzekerheid.
U kunt door een hartprobleem minder vertrouwen hebben in uw lichaam. U gaat dan bewust of onbewust meer letten op wat er in uw lichaam gebeurt of wat u voelt.
U kunt door angst ook klachten krijgen die lijken op hartklachten. Als u angstig of onzeker bent, kunnen lichamelijke klachten zoals steken op de borst, u extra angstig maken. Dit noemen we paniekklachten.

Wat kunt u zelf doen?

Om weer rustig te worden, kunt u de volgende dingen doen:

• Als u denkt dat uw klachten komen door spanning, bedenk dan wat de oorzaak van de spanning is. Bedenk wat u kunt doen om de spanning minder te maken.
• Als u merkt dat u teveel aandacht richt op uw hart, stop dan met het opmeten van uw polsslag of bloeddruk.
• Blijf doen wat u van plan bent om te doen, vermijdt geen inspanning.
• Doe regelmatig ontspanningsoefeningen.

U kunt zelf invloed hebben op uw psychische gezondheid door de volgende adviezen op te volgen:

• Probeer elke dag hetzelfde dagritme te houden. Door somberheid kunt u dit wel eens vergeten. Als u niet hetzelfde dagritme hebt, kan uw somberheid erger worden.
• Blijf leuke dingen doen en blijf contact houden met mensen. Door somberheid heeft u hier misschien geen zin in. Maar door actief te zijn, afleiding te zoeken en voldoening te krijgen kunt u zich minder somber gaan voelen.
• Neem ook genoeg rust. Als u te veel wilt doen, kunt u weer sombere gedachten krijgen. Door genoeg rust te nemen tijdens een activiteit, is de kans groter dat u een activiteit zonder problemen kan uitvoeren.
• Stel eventueel een ‘piekerkwartier’ in. In het ‘piekerkwartier’ mag u 15 minuten per dag piekeren. Als u begint met piekeren buiten het piekerkwartier, kunt u uw gedachten opschrijven. Deze gedachten kunt u dan tijdens het piekerkwartier weer terug lezen.
  Op deze manier zult u leren dat u invloed kunt uitoefenen op uw gedachten.
• Probeer extra te letten op wat er wel gelukt is of wat prettig is. Door somberheid ziet u soms alleen wat er niet klopt of wat moeilijk is.

Apps en boeken

Er zijn verschillende boeken en apps waar u misschien iets aan heeft:

Apps

• VGZ Mindfulness coach – Nederlandstalige gratis app voor mindfulness oefeningen
• Headspace – Engelstalige betaalde app voor mindfulness oefeningen

Boeken

• Theo IJzermans, Coen Dirkx: Beren op de weg, spinsels in je hoofd
• C.R.M. Verhulst: RET jezelf
• W.F. Diekstra: Ik kan denken/ voelen wat ik wil
• Albert Ellis, Alan Baldon: RET, een andere kijk op problemen
• Dennis Greenberger en Christine Padesky: Je gevoel de baas

Door uw hartprobleem heeft u soms ook last van andere gevoelens, reacties van uw lichaam of veranderingen in uw gedrag. U kunt dan in OLVG de training volgen: Zorg voor het hart.

Gevoelens

• geen vertrouwen in uw lichaam
• geschrokken
• boos
• schuldgevoelens
• kwetsbaar voelen
• alert zijn
• irritaties

Lichamelijke reacties

• vergeetachtig
• concentratieproblemen
• moe zijn
• lusteloos zijn
• te veel of te weinig slapen
• pijn op de borst

Gedrag

• piekeren
• veel of weinig praten
• geen zin in seks hebben
• emotioneel zijn of huilbuilen hebben
• terugtrekken
• prikkelbaar zijn

Uw hartprobleem kan ook invloed hebben op uw partner, kinderen, ouders, familie en vrienden. Blijf daarom met elkaar in gesprek. Vraag hoe het met de ander gaat en laat hun weten hoe het met u gaat.
Het is niet uw schuld als uw naasten ook psychische klachten hebben.