home

SC-luxatie : sleutelbeen uit de kom van het borstbeen

Het SC-gewricht zit aan de voorkant van de borst, dicht bij de nek. Het SC-gewricht verbindt het borstbeen en het sleutelbeen met elkaar. Bij een SC-luxatie schiet het sleutelbeen uit de kom van het borstbeen. Soms is een operatie nodig.

Over de SC-luxatie

SC-luxatie is de afkorting van sternoclaviculaire luxatie. Luxatie betekent: uit de kom. Bij een SC-luxatie gaat het sleutelbeen (clavicula) uit de kom van het borstbeen (sternum).
Meestal schiet het sleutelbeen naar voren uit de kom. Als het sleutelbeen naar achteren uit de kom schiet, kan dit belangrijke bloedvaten, de slokdarm of de luchtpijp beschadigen. Als het sleutelbeen naar achteren uit de kom schiet, is vaak een operatie nodig. 

Een SC-luxatie ontstaat bijna altijd bij een val of een ongeluk. Bijvoorbeeld als iemand zich probeert op te vangen met zijn arm of schouder.
Sommige mensen hebben vaker een SC-luxatie. Meestal komt dit doordat het bindweefsel vanaf de geboorte erg elastisch is.

Klachten die bij een SC-luxatie horen zijn:

  • Pijn aan voorkant van de borst, direct onder uw hals.
  • Pijn als u uw schouder beweegt.
  • Pijn als u op het SC-gewricht drukt. Het SC-gewricht zit aan de voorkant van de borst, dicht bij de nek.
  • Zwelling, bult of juist een kuiltje rond het SC-gewricht.

Om te zien of u een SC-luxatie heeft, krijgt u een röntgenfoto. Met een röntgenfoto zijn de botten goed zichtbaar, maar een luxatie is moeilijk te zien. U krijgt daarom vaak ook een CT-scan om de stand van de botten beter te kunnen beoordelen. Een CT-scan is een soort 3D-röntgenfoto van de binnenkant van uw lichaam. 

Behandeling van de SC-luxatie met fysiotherapie

Meestal kan een AC-luxatie zonder operatie worden behandeld. U neemt dan eerst rust, zodat het gewricht kan herstellen. Na 1 tot 2 weken start u met oefeningen.

Het is belangrijk dat u de spieren van het schouderblad goed traint. Wij adviseren u daarom met fysiotherapie te starten.
U kunt zelf kiezen bij welke fysiotherapeut u in behandeling gaat. Kies bij voorkeur een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in de schouder.

Als u fysiotherapie heeft, kunt u uw schouder na 3 tot 4 maanden weer normaal gebruiken. Wel kan uw schouder dik blijven.

Oefeningen

Oefening 1
Ga iets gebukt voorover staan.
Maak kleine cirkelbewegingen met de elleboog. Dit heet een pendelbeweging.

Oefening 2
Ga iets gebukt voorover staan.
Laat uw arm gestrekt naar beneden hangen.
Maak kleine cirkelbewegingen linksom en rechtsom.

Behandeling van een SC-luxatie met een operatie

Als het niet lukt om het sleutelbeen terug te zetten of als uw sleutelbeen naar achteren uit de kom is, is soms een spoedoperatie nodig. Als u vaker een SC-luxatie heeft, dan bespreekt de arts met u of een operatie nodig is.

Zo bereidt u zich voor

  • U vult een vragenlijst in via patiëntenportaal MijnOLVG als voorbereiding op uw behandeling of onderzoek. Daarna hoort u welke soort verdoving u krijgt.
    Meestal hoort u dit online via MijnOLVG. Heel soms is een telefonische afspraak of een bezoek aan de polikliniek Anesthesiologie nodig. Een medewerker van de afdeling Anesthesiologie neemt dan contact met u op.
    Kijk voor meer informatie op de webpagina: Verdoving bij een onderzoek of operatie.
  • Gebruikt u bloedverdunners of andere medicijnen? Of bent u bent u allergisch voor bepaalde medicijnen of jodium? Geef dit dan aan via MijnOLVG. Doe dit zo snel mogelijk.
    Als u MijnOLVG niet gebruikt, overleg dan met uw arts.
    Stop nooit zomaar met het innemen van uw medicijnen. Bespreek dit altijd met uw arts.
  • Voor uw eigen veiligheid moet u voor uw behandeling of onderzoek nuchter zijn.
    U krijgt hiervoor instructies van een medewerker van de afdeling Anesthesiologie.
    Voor meer informatie kunt u ook alvast kijken op de webpagina Verdoving bij een onderzoek of operatie. 
Rookt u? Voor uw herstel is het beter om te stoppen met roken rond de operatie.
Als u niet rookt heeft u minder kans op complicaties zoals een ontsteking.
Stop als het kan 4 weken voor uw operatie met roken.
Rook niet tot minstens 4 weken na de operatie.
Kijk voor meer informatie op de webpagina: Roken en een operatie.

De operatie

  • De operatie duurt ongeveer 60 tot 90 minuten.
  • De arts maakt een snee aan de voorkant van uw sleutelbeen op de hoogte van het SC-gewricht.
  • Als voor het vastzetten van uw sleutelbeen een pees nodig is, haalt de arts tijdens de operatie een pees uit bijvoorbeeld de hamstring of pols. De arts maakt op de plek van de pees een kleine snede.
  • De arts zet het SC-gewricht op zijn plek.
  • De arts zet het sleutelbeen met een pees of botankers vast aan het en het borstbeen zodat het SC-gewricht weer stabiel is.
  • Als het sleutelbeen naar achteren uit de kom is, kan dit belangrijke bloedvaten, de slokdarm, of de luchtpijp beschadigen. De arts let hierop tijdens de operatie.

Na de operatie

  • Als u zich goed voelt, kunt u na uw behandeling of onderzoek dezelfde dag naar huis. Zelf autorijden, fietsen of reizen met het openbaar vervoer raden wij af. Vraag of iemand u met de auto naar huis brengt.
  • U krijgt na de operatie een ondersteunende band om uw arm. Tijdens de opname wordt u uitgelegd hoe de band moet dragen. U houdt deze band 1 week om.
  • Als voor het vastzetten van uw sleutelbeen een pees nodig is, dan heeft uw bovenbeen tijd nodig om te herstellen. Loop daarom de eerste dagen met krukken.
  • Neem zelf krukken mee naar het ziekenhuis. U kunt ook krukken huren of lenen. Vraag bij een thuiszorgorganisatie of bij uw zorgverzekeraar naar de mogelijkheden.

Herstel na de operatie

  • Na 2 weken komt u terug voor controle op de polikliniek Traumachirurgie.
  • Ongeveer 2 weken na de operatie begint u met oefenen. Dit doet u onder begeleiding van een fysiotherapeut bij u in de buurt.  
  • U kunt tot 3 maanden na de operatie niet sporten. Ook adviseren wij u geen zwaar werk doen zoals tillen. U bespreekt met uw bedrijfsarts wat mogelijk is.
  • Het herstel van de schouder duurt minstens 6 maanden. U kunt na de behandeling een zichtbare zwelling van het SC-gewricht houden.

Wanneer moet u ons bellen?

  • U bent benauwd. U heeft een snelle ademhaling of een snelle hartslag.

Bel na een operatie ook bij deze klachten:

  • Als u denkt dat de wond ontstoken is: de wond is rood en warm, ook kan de plek rond de wond gezwollen zijn.
  • U heeft meer dan 38,5 graden koorts.
  • De wond gaat plotseling open.
  • De wond lekt pus of vocht: de wond hoort na 3 dagen dicht en droog te zijn.
  • De pijn in de wond wordt plotseling erger.
  • De wond gaat plotseling bloeden. Start eerst zelf met 10 minuten op de wond te drukken zonder stoppen. Gebruik voor het drukken op de wond bijvoorbeeld een steriel gaas of een schone, gestreken theedoek of zakdoek. Bel OLVG als het bloeden niet stopt.

Contact

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vraag aan de afdeling via MijnOLVG of per e-mail. Op werkdagen kunt u ook bellen.

Polikliniek Traumachirurgie, locatie Oost, P3
020 510 88 79  (op werkdagen van 08.15 tot 16.15 uur)

Polikliniek Traumachirurgie, locatie West, route 6
020 510 88 79 (op werkdagen van 08.15 tot 16.15 uur)

Als de polikliniek niet bereikbaar is, belt u met klachten die echt niet kunnen wachten naar de Spoedeisende Hulp via het algemene telefoonnummer van OLVG.

OLVG, locatie Oost
020 599 91 11

OLVG, locatie West
020 510 89 11

Is de situatie levensbedreigend, bel dan 112.

De informatie op deze pagina is afkomstig van de afdeling Traumachirurgie van OLVG. Laatst gewijzigd: