Te snelle schildklier en zwangerschap : schildklieraandoening tijdens de zwangerschap

Welke invloed heeft mijn snel werkende schildklier op mijn baby?

Tijdens de zwangerschap ontstaat de schildklier van de baby al vroeg. Alleen werkt die nog niet in de eerste maanden. Je ongeboren baby gebruikt dan jouw schildklier-hormonen om te groeien. Vanaf ongeveer 18 weken zwangerschap gaat de schildklier van je baby steeds meer eigen schildklier-hormoon maken.

Bij een te snel werkende schildklier heb je meestal veel van deze 2 stoffen in je bloed:

• schildklier-hormonen
• antistoffen tegen de schildklier

Deze 2 stoffen komen ook bij je baby als je zwanger bent. Dat is niet goed voor de groei en ontwikkeling van een baby.

Veel antistoffen kunnen ervoor zorgen dat je baby zelf ook te veel schildklier-hormoon gaat maken. Je baby krijgt dan dus te veel schildklier-hormonen van jou en gaat zelf ook te veel schildklier-hormonen maken.

Welke risico’s zijn er als mijn schildklier te snel werkt tijdens mijn zwangerschap?

Een te snel werkende schildklier kan tijdens je zwangerschap schadelijk zijn voor je baby en voor jezelf.

Het risico is groter dat je een miskraam krijgt.

Er is een grotere kans op 1 of meer van de volgende dingen:

• Je baby groeit niet goed.
• De schedel van je baby ontwikkelt niet goed.
• De schildklier van je baby wordt te groot.
• De schildklier van je baby werkt te snel.
• Het hart van je baby klopt te snel.
• Je baby wordt te vroeg geboren.
• Je baby kan overlijden in de buik.

• Je kunt een te hoge bloeddruk krijgen (dit heet pre-eclampsie).
• Je kunt een aanval krijgen met hoge koorts, hartkloppingen, misselijkheid, overgeven en diarree. Je kunt daarbij in de war zijn of zelfs in coma raken.

Behandeling van een te snel werkende schildklier tijdens de zwangerschap

Vertel het direct aan je internist en verloskundige of gynaecoloog dat je zwanger bent.

• Je bloed wordt gecontroleerd. Als het nodig is, krijg je een andere behandeling.
• Is je schildklier-hormoon normaal? Dan krijg je om de 6 weken bloedonderzoek.
• Heb je te veel schildklier-hormoon? Dan kun je het beste alleen pillen slikken die de schildklier remmen. Je gynaecoloog of internist geeft je pillen met zo weinig mogelijk medicijn erin.
• In de eerste 3 maanden van je zwangerschap kun je het beste het medicijn PTU (propylthiouracil ) gebruiken.
• Daarna kun je thiamazol of PTU gebruiken. Bespreek met je arts welk medicijn het beste bij jou past.
• Kun je niet goed tegen de pillen? Of heb je heel veel pillen nodig? Dan is heel soms een operatie aan je schildklier nodig. Dit gebeurt meestal tussen week 13 en week 27 van je zwangerschap.
• Als je zwanger bent kun je geen radioactief jodium krijgen.

Onderzoek bij een te snel werkende schildklier tijdens de zwangerschap

• Je krijgt ongeveer om de 4 tot 6 weken bloedonderzoek. Dan wordt gemeten hoe je schildklier werkt en of je meer of minder medicijnen moet krijgen.
• Ook wordt 1 tot 3 keer in je zwangerschap gemeten hoeveel antistoffen in je bloed zitten.
  • Heb je heel weinig antistoffen? Dan heeft je baby er waarschijnlijk geen last van.
  • Heb je veel antistoffen? Dan controleert de gynaecoloog extra vaak deze dingen:
    • de hartslag van je baby
    • de schildklier van je baby
    • of je baby goed groeit

Is de uitslag van 1 van deze controles niet normaal? Dat kan komen doordat de schildklier van je baby te snel werkt. Jij kunt dan medicijnen gaan gebruiken die jouw schildklier remmen. Dit komt bijna nooit voor.

Hoe gaat de bevalling bij een te snel werkende schildklier?

Je kunt via de vagina bevallen.

Je kunt met hulp van een verloskundige bevallen als al deze dingen voor jou kloppen:

• Je gebruikt geen medicijnen meer tegen een te snel werkende schildklier.
• Je hebt weinig antistoffen.
• Je hebt geen klachten.

Als je wel medicijnen gebruikt, veel antistoffen hebt of klachten hebt, kun je met hulp van de gynaecoloog bevallen.

Hoe gaat het verder na de bevalling bij een te snel werkende schildklier?

• Met bloedonderzoek wordt je eigen schildklier-hormoon gemeten. De internist overlegt met jou of de behandeling veranderd moet worden.
• Gebruik je maar weinig pillen die je schildklier remmen? Dan kun je borstvoeding geven.

• Meestal onderzoekt de kinderarts je baby na de geboorte.
• Het kan zijn dat er na de geboorte een beetje bloed uit de navelstreng wordt gehaald. Er wordt gemeten hoeveel schildklier-hormoon erin zit.
  • Heeft je baby te weinig schildklier-hormoon? Dan kan je baby schildklier-hormoon krijgen.
  • Heeft je baby te veel schildklier-hormoon? Dat kan komen door jouw antistoffen die nog in je baby zitten. Die zullen na een aantal weken uit het lichaam van je baby verdwijnen. De hoeveelheid schildklier-hormoon wordt dan ook weer normaal.
  • De meeste baby’s houden geen schildklier-problemen.
• Heb je veel antistoffen? Dan onderzoekt de kinderarts de eerste paar dagen en weken een aantal keer het bloed van je baby.
  De antistoffen zitten langer (enkele weken) in het bloed. Die kunnen ervoor zorgen dat je baby zelf te veel schildklier-hormoon aanmaakt. Pas na een paar weken is te zien of de schildklier van je baby normaal werkt.

Wanneer bel ik een arts tijdens of na de zwangerschap met een te snel werkende schildklier?

Bel direct je arts of verloskundige als je 1 of meer van deze klachten hebt:

• hoge koorts
• hartkloppingen
• verwardheid
• ernstige diarree
• overgeven

Dit zijn allemaal klachten die kunnen passen bij een schildklierstorm (thyreotoxische crisis). Dit is ernstig. Je schildklier werkt dan veel te snel.
Je hebt hier iets meer kans op tijdens de zwangerschap en als je net bevallen bent. Maar het komt heel weinig voor.

Meer informatie over schildklier-problemen en zwangerschap

Meer informatie vind je bij Schildklier Organisatie Nederland.

De vereniging van gynaecologen (NVOG) en Thuisarts.nl hebben deze tekst gemaakt met:

• de richtlijn van gynaecologen over schildklier en zwangerschap
• de richtlijn voor huisartsen over schildklier-problemen
• de richtlijn voor specialisten over schildklier-problemen

Zij kregen hulp en goedkeuring van het NHG, Stichting ZelfbewustZwanger, de Patiëntenfederatie, Schildklier Organisatie Nederland, de KNOV en de NVK.